YEŞİLLİKLER ÜZERİNDE KIRMIZI GELİNCİKLER

 

Sabah erken yürürken kıyıda

Deniz masmavi, hafif dalgalı

Belli ki temizlemiş kendini bütün kış boyunca

Güneş ısıtırken yeryüzünü

Hafiften bir rüzgar eşlik ediyor ona

Baktım yeşillikler içinde üç gelincik

Sıralanmışlar üçüz kardeşler gibi yan yana

Öyle ince, hafif ki yaprakları

Sanki uçtu uçacak esen tatlı rüzgârda

Çektim hemen bu güzelliğin fotoğrafını

Yazmamak olur mu onlara karşı duygularımı

Böyle dört mevsimi ayrı güzel başka ülke var mı yer yüzünde

Biraz gidince gördüm

Yine gelincikler, bu kez çok sayıda

Yine yeşil otlar üzerinde

Denizi, güneşi, ormanı, havası, toprağı, suyu

Bunca güzellik bir yana

Her yanı tarih, her yanı bereket dolu

Birden iki kuş belirdi karşımda

Kilit taşlarla döşenmiş yolda

Serçeyi, güvercini, kargayı, martıyı, kırlangıcı bilirim ama

Bilemedim ne kuşuydu bunlar

Kaçmadılar benden, fotoğraflarını çektim

"Bunların güzelliğini de katayım." dedim yazıma

Birkaç gün önce de güneşin batışını çekmiştim

Altınkum kıyısında

Biraz sonra batıp gitse de

Yarın sabah yine doğacak hayat veren ışığı, sıcaklığıyla

İşte yazarken doğanın bu güzelliklerini

Birden karamsarlık kaplıyor düşüncelerimi

Bir seçim daha gelirken

Sokaklarda kulak tırmalayan şarkılar, çığırtkanlar

Sanki bir yararı varmış gibi rezilce propagandalar

Gürültü kirliliği, ses kirliliği, afiş yığını

Bilmem ki yalanlarla, bunlarla mı kandıracaklar halkı

Size "Şimdiye dek neredeydiniz?" diye bağırmak geliyor içimden

Bol keseden atanlar

Evet, gelincikler güzel, deniz güzel, güneşin batışı hepsinden güzel

Oysa ülkemin aldığı yol hiç de güzel değil

İnsanımız o gelincikler gibi kardeş olmalı

Gelecek günlerde

Aydınlık, güzellik ülkemin üzerine

Sabah güneşi gibi doğmalı

.....................................................

Numan Kurt

27 Mart 2024

RADYOLARIMIZ VARDI BAŞ KÖŞEDE PİLLİ BATARYALI

 

"Eski, tahta bir radyoda

Temsil dinlenen zamanlar geliyor gözümün önüne

'Arkası yarın' diyor içli bir ses

Ve dağılıyor tüm ruhum

Çocukluğum firar ediyor arka sokaklarda"

Gülgün Özel

"Dün bir şarkı çıktı radyoda

Yarısına ben eşlik ettim, yarısına gözlerim

Söylemek çok acıtıyor; ama ben seni çok özledim"

Sunay Akın

***

Baktım

Bir zamanlar odaların baş köşesindeki radyonun şu fotoğrafına

Zaman tünelinden yolculuk ettim çocukluğuma

"Yurttan Sesler" "Çocuk Saati" "Mikrofonda Tiyatro"

"Hacivat-Karagöz" ve de "Arkası Yarın"

Daha neler neler

Sıraya girdiler, hücum ettiler aklıma

Yüz elli hanelik köyümde

Üç beş evde vardı bu pilli bataryalı radyolardan

Babam köydeki kooperatifte memur ya

Biri de bizim evde

Hem de bulunduğu odanın baş köşesinde

Öyle her aklına gelen, olur olmaz zamanda açamazdı düğmesini

Nerede bulunacaktı, ya biterse bataryası pili

Babalar dinlerken "ajans" denilen haberleri

Hiç unutmam

Merakla beklerdim

Her cumartesi saat on yedide yayınlanan "Çocuk Saati"ni

Kış ya da yaz günlerinde

Gaz lambasıyla aydınlanan evlerde

Akşamın bizim için geç saatlerinde yarı uykulu

Dinlerdim o tok sesli adamın anonsuyla

"Mikrofonda Tiyatro"yu

Dinlemeye gelirlerdi köyün gençleri bizim eve

Halit Kıvanç'ın sesinden

Galatasaray-Fenerbahçe maçlarını

O zamanlar çocuk aklım ermezdi ama

Şimdi düşündükçe tuhaf gelir bana

Neden isim isim saydırırlardı devleti yönetenler

"Vatan Cephesi"ne kaydolanları

Aklımızın ermediği sözler de duyardık o zamanlar

Derlerdi ki: "Adamlar da görünecekmiş bunların içinde"

Yıllar geçti, anladık ne demek olduğunu bu sözün

Televizyon denen bir kutu varmış içinde insanların göründüğü

Dünyanın uzak, gelişmiş ülkelerinde

Komik yaşanmışlıklar da anlatılırdı

Köyün dünyaya açılan tek gözü radyo günlerinde

Güzel bir türkü çalınıyormuş radyoda sabahın seherinde

Tarlaya gidecekmiş Solak Ali emminin karısı Fadime

Demiş ki evdekilere

"Şimdi kapatalım da açar dinleriz bu türküyü gelince eve"

Nereden nereye

Bugün metroyla eve dönerken Kızılay'dan

Baktım genç yaşlı, sıra sıra oturanlara

Hepsinin elinde bir telefon

Niye olmasın ki radyosu, televizyonu, bilgisayarı, tüm dünya

Bu küçük kutunun içinde

Bunları görse ne derdi ki bizim Fadime teyze

Türkülerde üç kız kardeşi

Nezahat Bayram, Necla Erol, Ülkü Beşgül'ü

Ayrıca, Aliye Akkılıç, Hacer Buluş, Muazzez Türüng'ü

Neriman Altındağ Tüfekçi, Yıldız Ayhan'ı

Ahmet Sezgin, Nida Tüfekçi, Nurettin Çamlıdağ'ı

Selahattin Erorhan ve Osman Türen'i

Şarkılarda pek çok sanatçıyı

En çok da Zeki Müren'i

Dinledim o pilli bataryalı radyolarda

Unutmadım onları, çoğu şimdiki gibi aklımda

Öyle gelişti ki bilim ve teknik

Bunları yazarken bile kolaylık sağlıyor bana

Aklım, fikrim her zaman bilimden yana

Yine de özlem duyuyorum

Yoksunlukları çok olsa da o yılların

Türküleri bana sevdiren, halkımın sesi

O çocukluk günlerimdeki pilli bataryalı radyoya

"Bir ağacı oymuşlar,

İçine dünyayı koymuşlar"

Böyle bilmeceler sorardık birbirimize

O büyülü kutular dünyaya açılan pencereydi hepimize

...................................

Numan Kurt

21 Ocak 2024

TARİFSİZ ACILAR İÇİNDE

 

"Günler ağır

Günler ölüm haberleriyle geliyor

En güzel dünyaları yaktık ellerimizle"

N. Hikmet

***

“Anlatamıyorum...” demişti Orhan Veli

“Bir yer var, biliyorum

Her şeyi söylemek mümkün

Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum

Anlatamıyorum”

Güzel ülkemin yok olan kentlerini

Kahramanmaraş'ı, Malatya'yı, Adıyaman'ı, Adana'yı

Topraklarımıza sonradan kattığımız

Ama şimdi haritadan silinen Hatay'ı

Osmaniye, Gaziantep, İskenderun, Şanlıurfa, Diyarbakır'ı

Hepsi bir yana

Toprak altında kalan binlerce canı

Ölümü, acıyı, öfkeyi

Görüyorum, duyuyorum; ama anlatamıyorum

Enkazdan çıkarılan gül yüzlü çocuk

“Annem,” diyor, “annem nerede?”

Toz toprak içinde aç susuz genç kız

Çıkar çıkmaz bağırıyor gün ışığına

“Bırakın beni, ben de katılayım ailemi kurtarma çabalarınıza”

Bir baba

Yanında kızı, tabut içinde

İnanmıyor kızının gittiğine

Eli onun soğumuş ellerinde

Ve yıllarca kalesini koruyan bir güzel adam

Ağlıyor, yalvarıyor

“Ne olur yetişin, yardım edin!” diye diye

Enkazdan çıkan ele sevgiyle patisini uzatan köpek

Keşke senin kadar merhametli olsaydı

Bu binaların yapımına izin verenler

Umarım hesap verir

O utanmaz, vicdansız ve de hırsız müteahhitler, denetmenler

Şairin dediği gibi günler ağır

Altından kalkılacak, yüreğe gömülecek bir acı değil bu

Yuttu onları evler, kocaman devler gecenin karanlığında

Ve onlar güzel rüyalar görürken uykuda

Gül yüzlü çocuklar, gençler, analar babalar, her şey gitti

Sonsuza dek dinmez bir acı bu topraklarda

Türkü söylüyor yanık sesli bir kadın

“Maraş'tan bir haber geldi

Dediler ki Merik öldü

Keşke Merik ölmeseydi

Kesileydi elim kolum”

Ne Merikler ne Mehmetler gitti

Mezar oldu aymazlığın yapıları onlara

Dinlerken bu türküyü ekranda

Söz dinletemedim göz yaşlarıma

Çaresizim, elimden bir şey gelmiyor

Neler neler söylemek istiyorum ama

Dökemiyorum, anlatamıyorum duygularımı

Ak kağıda

......................................

Numan Kurt

5 Şubat 2024

"ÖYKÜ" ON YEDİ YAŞINDA

 

(Öykü, çok saygı duyduğum rahmetli öğretmen Zafer Doğan'ın torunu, Hakan ve Saadet Doğan'ın prematüre doğan kızlarıdır. Bu yazıyı paylaşım izni verdikleri için teşekkür ederim.)

***

Gerçek yaşanmışlık öyküsüdür bu

Anne anlattı ben yazdım

Hayat her zaman güllük gülistanlık değildir

Bazen güneş açar, bazen gökyüzünü sarar kara bulutlar

Öykü'nün acılarını ancak yaşayanlar anlar

***

Eşim, ben ve sevgili oğlumla birlikte üç kişilik mutlu bir aileydik. Oğlum altı yaşına geldiğinde bir gün şöyle dedi:

-Anne, baba benim neden bir kardeşim yok?

-Bak oğlum ne güzel, her şeyimiz senin için, daha ne istersin?

-Olur mu, bütün arkadaşlarımın kardeşi var, ben de bir kardeş istiyorum.

O günün koşullarında, hayatın binbir zorluğunda eşim de ben de ikinci bir çocuk yapmaya sıcak bakmıyorduk. Eşimin görevi nedeniyle yaşadığımız kentte bütün arkadaşlarının kardeşi olduğunu öğrenen oğlum bu isteğini sürekli dile getiriyordu.

Zaman aktı geçti. İki yıl sonra oğlumuza “Sana bir kardeş geliyor.” dedik. Çok sevindi. Gelen kardeşin kız olduğunu duyunca da daha mutlu oldu, sevinci katlandı. Sevinen yalnız o mu? Eşim, ben ve ikimizin de aileleri bu sevince katıldık. Ailelerimizin ilk kez bir kız torunu olacaktı.

Her şey yolunda gidiyordu. Hamileliğimde bir sıkıntı yoktu. Eşim, kızımızın, bulunduğumuz kentte değil Ankara'da oğlumuzun da doğduğu hastahanede dünyaya gelmesini istiyordu. Doğuma iki ay kala o hastahaneye kontrol için gittik. Doktorumuz “Hiç sorun yok, her şey yolunda.” deyince rahatladık, sevindik.

Aradan çok süre geçmeden, iki gün sonra ben rahatsızlandım. Hemen doktorumuzla iletişime geçtik. İki gün önce her şey yolunda giderken birden ne oldu bilemedik, biz de telaşlandık. Hastahaneye geldik, kontroller yapıldıktan sonra doktor:

-Ayakta fazla kalmayacaksın. Yorucu işler yapmayacaksın. Olağan dışı bir durum olduğunda hemen hastahaneye geleceksin.

-Birden ne oldu? İki gün önce “Her şey yolunda.” demiştiniz.

-Telaşlanmayın, sizi kontrol altında tutacağız, dediklerimi yapın.

Ankara'da yaşamadığımız için babaannemlerde kalıyordum. Bana hiç iş yaptırmıyorlar, her isteğimi yerine getiriyorlardı. Böyle günlerde yakınlarınızın olması, sizinle de ilgilenmeleri mutlu ediyordu insanı.

Çok sürmedi, ne olduğunu anlamadan yine iki gün sonra sancılarım başladı. Son kontrol yapıldı, doğumun hemen gerçekleşmesi gerektiğini, yoksa sıkıntılar olabileceğini söyledi doktorumuz. Oysa doğum zamanına daha iki ay vardı.Üzgündük; ama duruma göre yapılacak bir şey yoktu.

Doğum gerçekleşti. 1350 gram pramatüre kızımız dünyaya gözlerini açtı. Hemen küvöze aldılar. Aman Allah'ım, küvözün içinde minicik bir şey.

Zor günler başlıyordu bizim için. “Kızım yaşayacak mıydı? Yaşarsa sağlıklı olacak mıydı?” Kafamızda değişik, endişe veren sorular...

Bu arada, kardeş isteyen oğlumuz durur mu? Tutturdu, “Kardeşimi görmek istiyorum!” diye. Bir süre beklemesi gerektiğine sonunda razı ettik; ama bizim için de zor oldu.

Doğumdan birkaç gün sonra ben taburcu oldum. Kızımın daha bir süre kalması, tedavi görmesi gerekiyordu. Sürekli hastahaneye gidiyor, ona dokunmadan, onu koklayamadan bir pencere arkasından seyrediyor, bir an önce iyileşmesi, normale dönmesi için dua ediyorduk.

Bir kızı olacağını duyunca mutluluktan havaya uçan; ama kızımız normal süresinden önce pramatüre doğunca da endişelenip üzülen eşim, kızımıza “Öykü” adını verdi. Evet adı Öykü oldu, zaten doğumu ve yaşadıklarımız da adına uygun ayrı bir öyküydü.

Doğumdan iki ay sonra ben yine babaannemlerde kalırken hastahaneden telefon ettiler. “Gelin, taburcu işlemlerini gerçekleştireceksiniz, kızınız taburcu oluyor.” dediler. Çok sevindik, hele oğlumun sevincine diyecek yoktu.

Taburcu işlemlerini yaptırırken bir hemşire elinde kızıma yapılan son tahlillerin sonuçlarıyla geldi. Doktor kağıtlara bakınca yüzünün ifadesinden anladım ki ters giden bir şeyler var.

-Aman doktor bey, bir aksilik mi var?

-Evet, üzgünüm. Bebeği bugün taburcu edemeyeceğiz.

-Neden?

-Kızınızın kanında enfeksiyon var. O nedenle hastahanemizde kalması gerekiyor.

-Sevincimiz yarım kaldı doktor bey. Eşim görev yeri Yozgat'a döndü. Oğlum merakla kardeşini bekliyor. Ben şimdi bu durumu onlara nasıl açıklayacağım? Ne desem anlatamam.

-Başka çare yok tedaviye devam edeceğiz.

Şaşkınlık, üzüntü içindeydim. Ben “Kızım taburcu olacak, zaman ilerledikçe daha da sağlıklı olacak.” derken beklemediğim bir durumla karşılaşmıştım. Eve geldiğim de Öykü'yü yanımda göremeyen yakınlarım çok üzüldüler. Oğlum Arda uzun süre ağladı.

Yeni durumu anlatınca eşim izin alarak Ankara'ya tekrar geldi. Öykü'müzü de Dışkapı Eğitim Araştırma Hastahanesi'ne sevk ettiler. Orada gerekli kontrollerden sonra doktorlar, kızımın bağırsağında delik olduğunu, vücudunda enfeksiyon bulunduğunu, bu nedenlerle de vücudun kan üretmediğini söylediler. Durumu sürekli kötüye gidiyordu. Her gün kan verilse de vücut kan üretmediği için cerrahi operasyon da yapılamıyordu.

Hepsine minnet, saygı duyduğumuz doktorlar: “Elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. Şimdi makineye bağlı. Üç defa kalbi durdu, yeniden çalıştırdık. Çocuk, bu süreci atlatsa bile ne gibi sonuçlarla karşılaşacağımızı bilmiyoruz. Yürüyemeyebilir, konuşamayabilir. Her sonuca kendinizi hazırlayın.” dediler.

Eşim Hakan ve ben, kızımızı cihaza bağlı görünce bu açıklamalardan sonra iyice yıkıldık. Doktorlar ise “Bakın, oğlunuz var. Onunla daha çok ilgilenin. Bizim daha fazla yapabileceğimiz bir şey yok.” diyerek bizi avutmaya çalıştılar.

Okulların açılma zamanı gelince Hakan ve oğlum Arda, akılları Ankara'da kalsa da zorunlu olarak Yozgat'a döndüler.

Hastahaneye bir gidişimde Öykü'nün yine fenalaştığını, karnına diren takılarak vücuttaki pisliğin dışarı atıldığını anlattılar Çocuk Cerrahi Bölümü doktorları.

Atalar “Kara gün kararıp kalmaz.” demişler. Bizim de bu kara günlerimiz Öykü'nün artık iyileşmeye başladığı haberini alınca aydınlandı. Dört ay sonra beslenmeye geçince de onu eve çıkardık. Kızımızı ilk defa öptük, kokladık, ağladık. Elbette mutluluk gözyaşlarıydı bunlar.

İlk zamanlar odasına yalnız ben giriyordum. Altı ay içinde Öykü kilo aldı. Bulunduğumuz ortama katıldı. Katıldı; ama verdiğimiz nesnelere hep sağ elini uzatıyordu. Sol elinde bir şey mi vardı?

Doktora götürdük. MR, röntgen, tahlil derken Öykü'de kısmi beyin felci anlamına gelen “Serebral Palsi” hastalığı olduğu saptandı. Beyine oksijen gitmediği için bu sonuç Ankara'daki tedavi sırasında ortaya çıkmış.

Bizim için yine zor ve uzun bir süreç başlıyordu.

Dokuz aylık olunca fizik tedavisine başlandı. “Çok sürmez, kısa sürede biter.” diye düşünürken hiç de öyle olmadığını gördük. Kızım artık engelli bir çocuktu. Her hareketini gözden kaçırmadan izliyorduk. Kafamda olumsuz sorular... Zaman içinde ne olacaktı? Öykü yürüyecek, konuşabilecek miydi?

Zaman yerinde durur mu? Öykü iki yaşına gelince akranlarından yavaş gelişse de söylediklerimizi anlıyor, kendisini ifade edebiliyor, yavaş yavaş, dura dura yürümeye çalışıyordu.

İnsan yeni doğan, hiçbir sorunu olmayan bebeği bile büyütürken birçok zorlukla karşılaşırken bizim yaşadıklarımızı nasıl anlatayım? İsterim ki kimse yaşamasın bu sıkıntıları. Çocuğunuz biraz ateşlense ne kadar telaşlandığınızı bir anne olarak iyi biliyorum.

Şair demiş ya: ““Deeeert çok/ Hemdert yok/ Yüreklerin kulakları sağır/ Hava kurşun gibi ağır” diye. Tam bitmiş derken kızımın çilesi, bir yenisi başlıyordu.

Bir gece hiç susmamacasına ağlama başladı Öykü. Yine doktorun yolunu tuttuk. Kabızlık sorunu olduğunu söyledi, eve döndük. Döndük; ama ağlama devam ediyor. Çaresiz yine gittik doktora ve kızımın doğum sırasında yaşadıklarını anlattık. Beslenemiyor, aldığı besinleri çıkarıyordu. Kırk derece ateş içindeydi.

Biz, Yozgat'taki doktora çocuğun bu durumunun doğumda yaşadıklarıyla ilgili olduğunu söylesek de o sadece kabız tedavisi ile sorunun çözüleceğini söylüyordu. Ankara'ya sevke de gerek görmüyordu. Öykü her gün biraz daha kötüleşiyordu.

Yapılan tahlilleri Ankara'daki yakınlarımıza gönderdik. “Bu konuda uzman bir doktor bulun, sonuçları inceletin.” dedik. Buldular, o doktorla Yozgat'taki doktoru telefonla görüştürdük. Ankara'daki doktor, çocuğun durumunun ağır olduğunu, yerini ayarladığını, gönderilmesi gerektiğini bildirdi.

Bu kadar uğraştan sonra Yozgat'taki doktor lütfen sevkimizi yaptı. Biz de Öykü'yü Ankara Tıp Fakültesi Hastahanesi'ne getirdik. Orada yapılan incelemeler sonucu kızımızın bağırsağında delik olduğu tanısına varıldı. Bu tanı daha önce de konulmuştu. Hemen ameliyat edilmeliydi.

O zaman doçent, şimdi profesör olan Emin Aydın Yağmurlu evinden çağrıldı. Ameliyatı Emin Bey yapacaktı. İyice küçülen, yalvarırcasına bakışı içimizi yakan kızımızın ameliyatı yedi saat sürdü.

Üç gün sonra kontrola gelen doktorlar ameliyat yerinde sızıntı gördüler. Yeniden uzun süren ameliyattan sonra bağırsaklarını dışarı aldılar. Karın bölgesi açıktı, sürekli pansuman yapıyorlar, o sırada da bizi dışarıya çıkarıyorlardı. Bu sürecin tek güzel yanı kızım “Anne!” demeyi öğrenmişti.

Küçük kızımın, güzel kızımın çilesi bitmiyordu. Beş gün sonra bir ameliyat daha yapıldı, Öykü yoğun bakıma alındı. On gün içinde üç ameliyat. O küçücük beden buna nasıl dayanıyordu? Düşündükçe çıldıracak gibi oluyordum.

Sonunda ameliyatın başarılı olduğu söylendi. Kızım, bir süre geçip kendisini toparladıktan sonra yine bir operasyonla karın bölgesinin kapatılması gerekiyormuş.. Bir buçuk ay sonra da kızım taburcu edildi.

Eşimin Yozgat'ta görev süresi dolmuş, ataması Aydın'a yapılmıştı. Kızımın daha da iyileşmesi, aynı doktorlar tarafından kontrol edilmesi gerektiğini bir raporla bildirerek atamanın Ankara'ya yapılmasını sağladık.

Hastahaneye yakın bir ev tuttuk. Öykü bu arada toparlandı, yürümeye başladı. Biz de her gün daha mutlu oluyorduk.

Bir yıl sonra karın bölgesi de kapatıldı. Artık yüzümüz gülüyordu. Fiziksel özürlü de olsa benim savaşçı kızım hayat dolu, kendisiyle barışık, herkese kendisini sevdiren bir çocuk olmuştu.

Öykü'müz altı yaşında elinden, yedi yaşında da ayağından ameliyat oldu. “Ah, güzel kızım; ne bitmez acıların varmış, sen sanki ameliyat olmak için doğmuşsun; ama bunu da şükür!” diye düşünürdüm zaman zaman.

Bu sıkıntılara katlanan, daha çocuk yaşında çok sayıda ameliyat geçiren Öykü artık okuldaydı. Ona yaşadıklarından dolayı ortaya çıkan zorlukları, engelleri anlattık, o da bunu kabullendi. Öğretmenlerine de gereki açıklamalarda bulunduk. Örneğin geçirdiği rahatsızlığın verdiği görme zayıflığı için ön sıralarda oturması gibi...

Öykü, şimdi on yedi yaşında bir genç kız.

O bizim Öykü'müz. O bizim çocuğumuz, gözbebeğimiz. Öykü'nün öyküsünü anlatmak istedim. Bu zor süreçte kızımı sağlığına kavuşturan saygıdeğer doktorlarımıza; tedavi sürecinde bize yardmlarını esirgemeyen yakınlarıma teşekkür ederim.

***

Hayat bazen bir bora kadar zorludur

Ve insan karşı koyarken boraya, fırtınaya, tipiye yorulur

Ne zaman güneş açar, gökyüzü mavidir

İşte o zaman bora diner, ortalık dinginleşir

Yaşanan artık mutluluktur

..........................................................................

Öykü'nün annesi yazdı, ben eklemeler yaparak düzenledim.

Numan Kurt

31 Ocak 2024

"BİR KESKİN KALEM, BİR KIRIK GÖZLÜK"

Uğur Mumcu için yazdım

Her 24 Ocak'ta

"Nasıl kıydılar ona?" diye

Paylaşırım

***

"Karlı bir Ankara sabahında

Zalimler, kıydılar sana"

Dürüst, araştırmacı, yolsuzlukların, haksızlıkların üzerine gözünü kırpmadan giden namuslu, vatansever bir gazeteciydi Uğur Mumcu. Öyle “devrimci” diye adlandırılıp da bu ülkenin kurtarıcısı, kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'e olumsuz eleştiriler yönelten, “Kemalizm faşizmdir.” diyen, banka soymayı devrimcilik sayanlardan değildir. O gerçek bir yurtsever, gerçek bir Atatürkçüdür. Böyle olduğu için katledildi. Ona kıydılar; ama adı ölümsüzleşti. Bugün düşünce yapısı olarak onunla aynı çizgide olmayanların bile saygı duyduğu bir ad bıraktı.

"Ben giderim adım kalır

Dostlar beni hatırlasın"

Böyle demiş Âşık Veysel bu dünyaya ad bırakanlar için. Biz de o yiğit insanı, acımasızca aramızdan koparılan; ama adı ölümsüzleşen Uğur Mumcu'yu katledilişinin yıldönümünde "Senin gibi cesur gazetecilere hasret kaldık. Seni kahpece katlettiler; ama adın ölümsüzleşti." diyerek anıyoruz. Hem de yine bir 24 Ocak sabahında.

***

"Ben Atatürkçüyüm.... Ben, cumhuriyetçiyim... Ben laikim... Ben antiemperyalistim... Ben tam bağımsız Türkiye'den yanayım... Ben insan hakları savunucuyum... Ben, terörün karşısındayım... Ben, yobazların, hırsızların, vurguncuların, çıkarcıların düşmanıyım. Araştırarak yazdığım hiçbir konuyu yalanlayamadınız. Öyleyse vurun, parçalayın, her parçamdan benim gibiler beni aşacaklar doğacaktır."

***

"Biz, siyaset bakımından karşıtlarımıza özgürlük tanımazsak birer gizli faşistiz demektir."

***

"Bir gün mezarlarımızda güller açacak ey halkım unutma bizi... Bir gün sesimiz hepinizin kulaklarında yankılanacak ey halkım unutma bizi..."

***

"Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olunamaz.."

***

"Cemaatlere, tarikatlara giren çocuklar 30 sene sonra general olacaklar cumhuriyete karşı ayaklanacaklar."

***

“Uğur Mumcu'nun inandığı düşünceler nelerdir? Bu korkusuz, araştımacı gazeteci hangi fikirleri taşır?” diye sordum kendi kendime. Bunun yanıtını Nuri Çolakoğlu ile yaptığı bir röportajda buldum. Aşağıya tırnak içinde aktarıyorum.

Nuri Çolakoğlu:

"İnançlar, düşüncelerin önüne geçiyor yani bu anlamda. İnanç, düşünmeyi engelleyici birşey...”

Uğur Mumcu:

“İyi tanımladınız. İnançlar, fetişizm haline geliyor. Sonra ona tapıyorlar. Ben görüş olarak sosyalist eğilimliyim. Yani emekçi sınıfların toplumda yönetimi ele almasını istiyorum. Bu ayrı bir konudur; kendi ülkemin içinde sürüklendiği kavgada sizi kan çanağına itenleri yakalamak ayrı konudur. Ben sosyalist bilincimi her gün artırıyorum. Fakat her gün de, bu Bulgarları teşhir etmeye çalışıyorum. Bunlar çok ayrı konular. Bizde sosyalist oldunuz mu, mutlaka ya Sovyetler'in adamı olacaksın ya Çin'in adamı olacaksın. Veya kapitalist oldunuz mu, Washington'un, CIA'nın adamı olacaksınız. Bunlar dünyadaki sistemler. Buna yakınlık da duyulabilir, nefret de duyulabilir. Ama bir insan kendi ülkesinin devrimcisi olmalı. Benim görüşüm bu, ulusal bağımsız sol! Ben sosyalist eğilimliyim, işçi sınıfının, emekçi sınıf ve tabakaların demokratik yollarla iktidara gelmesini istiyorum. Bu görüşümden hiç ama hiç vazgeçmedim. Ama öte yandan da, Türkiye'de, Kürtçülük, silahlı eylemcilik, yurt dışına bağımlı sosyalizm, yani benim "kançılarya sosyalizmi" dediğim TKP'cilik... Bunlara da karşı çıkıyorum. Ve Türkiye solunu da, bunların engellediğini sanıyorum.”

Evet, Uğur Mumcu, o yılların yanılgısı olan "Sovyetçi ya da Çinci solculuk" hastalığına kapılmamış,, bu ülkenin kurtarıcısı, kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ü bile küçümseyen solculuğa karşı durmuş, bölücülere sempati duymamış bir yurtseverdir.

Uğur Mumcu'nun ölüm yıldönümünde onun için söylenen “Uğurlar Olsun” türküsünden de esinlenerek aşağıdaki dizeleri yazdım.

ZALİMLER HEP PUSUDA

                       (Tek silahı kalemi olan yiğit insan Uğur Mumcu anısına...)

"Bir pazar sabahıydı

Ankara kar altında"

Kar altındaydı Ankara; beyaz, aydınlık

Hep pusudaydı zalimler yüzleri, özleri kapkara

Beyinleri karanlık

Bitmedi yıllar boyunca

Ucuz can pazarı

Vuruldu kahpece bu ülkenin aydınları

Gazetecileri, bilim adamları

Batırıldı, karartıldı yaz güneşleri

Kalemleri düştü ellerinden

Bulunamadı kalleşçe tetik çeken katilleri

Hiç yaklaşmadı yanlarına

Bu zalimlerin merhamet, insanlık

Karardı birden

Ankara'nın kar beyazlığı

Çevirince kontağı

Saplandı şarapnel parçaları ciğerine

Artık yoktu sol elindeki kalemi

Bir tarafta kırık gözlüğü

Bir tarafta vatan sevgisiyle çarpan

Korkulara pabuç bırakmayan yüreği

Hatıra kaldı

Şimdi ekranlarda

Dinlerken “sahibinin sesi” açık oturumları

Sol elinde kalemi

Hep doğruları anlatan kelamı

Ve yıllar içinde haklı çıktığı öngörüleriyle

Bu yiğit yurtsever gelir aklıma

Yine seyredip dinlesem de

Onun gibi yürekli tartışmacıyı arada bul

Varamam o tartışmaların tadına

"Uğurlar olsun, uğurlar olsun

Hüzünlü bulutlar yoldaşın olsun

Bir keskin kalem, bir kırık gözlük

Yürekli yiğitlere hatıran olsun"

Dinlerken her seferinde bu türküyü

Bu ağıdı

Ağlarım

Soyanları, çalıp çırpanları

İnsanları kutsallarıyla kandıranları gördükçe

O yiğitlere

Yanarım

...........................................

24 Ocak günü iki değerli insanımızın daha ayrı yıllarda da olsa ölüm günü. İsmail Cem ve Ali Gaffar Okkan. Çok acı olan ise Uğur Mumcu ve Ali Gaffar Okkan'ın kalleşçe katledilmesi. İsmail Cem ve Ali Gaffar Okkan'ı da saygı ve rahmetle anıyorum.

............................................

Numan Kurt

24 Ocak 2024

DERTLERİ ZEVK EDİNMEDEN...

 Bir şarkımız şöyle başlar:

“Dertleri zevk edindim bende neşe ne arar”

Oysa gelip geçen şu hayatta bizim işimiz dertleri zevk edinmek mi? Hayır efendim, aslında neşeyi zevk edinmemiz gerekir.

Doğasına, iklimine, kültür varlıklarına hayran olunacak bir ülkede bu güzelliklere uyumlu sorunsuz, mutlu, rahat bir hayat süremiyoruz. Kişisel sıkıntılarımız bir yana ülkenin yaşamaması gerekirken yaşadığı olumsuzluklar neşemizi alıp götürüyor, dertleri bize yük ediyor.

“Dert” sözcüğünün dilimizde karşılığı “hastalık, üzüntü, kaygı, stres, sorun” olarak geçiyor. İnsanoğlunun var olduğu sürece her devirde bu dertlerden şikayet edilmiş. Türkülerde, şarkılarda, şiirlerde de “dert”ten dem vurulmuş.

Pir Sultan Abdal: “Derdim çoktur hangisine yanayım/ Yine tazelendi yürek yarası” derken, Yunus Emre bir şiirinde: “Dertli ne ağlayıp gezersin burda/ Ağlatırsa mevlam yine güldürür” diye dertten, dertliden söz etmiş.

Divan şiirinin en usta şairi Fuzuli de derdin çok, çaresinin de olmayışını anlatmış şu beyitte:

"Dost bî-pervâ felek bî-rahm ü devran bî-sükûn

Dert çok hem-dert yok düşman kavî tâli’ zebûn"

Bugünün Türkçesi ile:

“Dost vefasız, felek acımasız, dünya karışık

Dert çok, dert ortağı yok, düşman güçlü, talihim âciz”

Nazım Hikmet de Fuzuli'den de esinlenmiş olmalı ki bir şiirinde dertleri bağırırcasına duyurmaya çalışmış:

“Deeeert çok

Hemdert yok

Yüreklerin kulakları sağır

Hava kurşun gibi ağır”

Gelelim bugüne. Hangi bir derdimizi anlatalım. Şairin dediği gibi “hava kurşun gibi ağır”. Önceleri bir iki şehide yanar tutuşurduk. Şimdi dokuz on şehit birden geliyor, gönderiliyor yoksul insanların evlerine. “Bunun bir çaresi yok mu, ne zaman yok edeceksiniz bu terörist hainleri?” diye isyan ediyoruz. Her şey çok sıradanlaştı, kanıksandı gibi. Ya içine ateş düşen o yoksul evleri, oradaki insanlar...

Tek derdi bu da değil güzel yurdumuzun. Halkı perişan eden pahalılık, gençleri umutsuzluğa iten işsizlik, yurdumuzda yabancı durumuna düştüğümüz yabancı akını, adalete olan güvensizlik, yurdu bir ağ gibi saran, hilafet isteyen tarikatlar ve daha neler neler...

Bunları yazarken bile içim kararıyor. Ben böyle görüyorum. Her şeyi güllük gülistanlık görenlere de ne diyebilirim? Sonra da umut aşılıyorum kendi kendime ve diyorum ki: “Bu güzel vatan nelere karşı savaş vermedi ki...Bir gün bu dertlerin de üstesinden gelecektir. Kurtuluş Savaşı yıllarında ülkenin durumu. Mustafa Kemal Atatürk “Gençliğe Hitabe”de bunu çok açık anlatır.

Yine de umutlu olmak istiyor insan. Bunları yazarken Namık Kemal ve Mustafa Kemal'in dizeleri geliyor aklıma.

Namık Kemal:

"Vatanın bağrına düşman dayamış hançerini

Yok mudur kurtaracak baht-ı kara mâderini?"

Mustafa Kemal Atatürk:

“Vatanın bağrına düşman dayasın hançerini

Bulunur kurtaracak bahtı kara maderini.”

Bu ülkeyi de umarım ve beklerim ki halkın sağduyusu, bilinçli davranışı sıkıntılardan kurtaracaktır.

***

Bu karamsar yazıdan sonra düşündüm ve dedim ki “Böyle dertlenmek, karamsarlık insana hiç iyi gelmez. Şu yazının sonuna biraz da gülümsetecek bir yazımı, daha doğrusu dizelerimi ekleyeyim.”

HEP GÜLÜMSETİR BENİ

İKİ GÜZEL ARKADAŞ

Kara kalem çizime başladığımda

İlk kez Ali’nin resmini çizmiştim

Görenler hatırlar

Bir fotoğrafta yandan görünce profilini

“Dayanamam, bu burnun deseni çizilir.” demiştim

Onunla kalmadı çizimler

Yakınlarım, dostlarım, arkadaşlarım ve hatta tanımadıklarım

Onlara bir sevgi göndermek adına

Sıraya girdiler

Ama yılların verdiği tembellikle

İşlek değildi elim ve kalemim

Çıkınca karşıma Ali’nin bu fotoğrafı

Dedi ki bana kara kalem

“Bu adamın resmini bir kere daha çizelim.”

Sizleri bilmem

Ne zaman görsem ben bu iki adamı

Yüzüm güler, şaka yapmak, takılmak gelir aklıma

Eğer dayak yersem bir gün

İki güzel adam dövecek beni

Biri Hayrullah biri de Ali

Anlattım yazılarımda Hayrullah’ın marifetlerini

Bırakın eşinin, çocuklarının, arkadaşlarının okumasını

Köşe yazısı olarak bastı Kırşehir Çınar gazetesi

Her görüşte der ki bana Hayrullah

“Anaaa, oğlum rezil ettin beni!”

***

Ali mi

Onun maceralarını yazmasam da

Uğraştım o güzel burnuyla

Hani Yeşilçam’da Sami Hazinses diye bir sevimli adam vardı ya

Görünce Ali’yi

Hep o komik adam gelir aklıma

Siz de bakın şu resme

Her ne kadar sekiz köşeli olmasa da

Çok yakışmamış mı şapka

Ne yapalım

Mutluluk duymasak da gidişattan

Yazlarımın, çizimlerimin gülümseten kişileri oldular

Bu iki güzel adam

Ara sıra da gülümseyelim

Can arkadaşlarıma; Ali’ye, Hayrullah’a ve de hepsine

Sevgimizi gönderelim

.......................................

Numan Kurt

15 Ocak 2024

BAKTIKÇA BU SİYAH BEYAZ FOTOĞRAFLARA, ALIP GÖTÜRÜRLER BENİ O YILLARA

Öğretmenlik yıllarımda çok sevdiğim bir hikâyeyi dersine girdiğim tüm sınıflarda okurdum.Doktor yazar Muzaffer Hacıhasanoğlu'nun bu hikâyesi beni de öğrencilerimi de çok etkilerdi. "BİR FOTOĞRAF CANLANIYOR" adlı bu hikâyede yazar akşam evine giderken yerde çamura bulanmış bir fotoğraf bulur. Bu fotoğraf kısa bir süre önce elektrik direğinden düşüp ölen bir elektrikçinin aile fotoğrafıdır. Yazar, fotoğraftakileri tek tek konuşturarak bir aile dramını anlatır. Merak edenler bu hikâyeyi internetten bulup okuyabilirler.

Ben de eski siyah beyaz fotoğraflara bakıp şiir yazmayı seviyorum. Aşağıdaki fotoğraf en az elli beş yıllık, belki daha fazla. Ben de baktım ve bu dizeleri yazdım.

Dayım, rahmetli anamın söyleyişiyle “tek gardaşı” 1938 doğumluydu. Bu tarihe göre 1950'li yılların sonunda askere gitmiş olmalı. Gidiş yılını tam olarak bilemesem de onun askerlik hallerini hayal meyal hatırlıyorum. O yıllarda askerlik süresi iki yıldı. İlginçtir, benim bir amcam, bir halam, bir teyzem ve bir amcam vardı. Şimdi hayatta olmayan bu büyüklerimin hepsi tekti.

Dayım, askere gidince bir zaman sonra mektup yazar ve ailesinin, yakınlarının toplu fotoğrafını ister. Dedem; tek oğlunun isteğini yerine getirir, aileyi toplar ve o yılların tek fotoğrafçısı komşu köy İlicekli Debrah amcanın çektiği aşağıdaki fotoğrafı gönderir.

Asker dönüşü aldığı ortak traktörle işe başlayan dayım Yaşar Yılmaz; daha sonra uzun yıllar kamyonculuk yaptı. Zaman içinde otobüsçülüğe başladı. İşine verdiği önemle, tutumluluğuyla otobüs sayısını çoğalttı. Bugün sayısını benim de bilmediğim otobüs filosunun sahibi oldu. Çocuklarına iyi bir gelecek sağladı.

Geçtiğimiz günlerde hayata veda eden dayımın, askerdeyken istediği bu siyah beyaz fotoğrafa bakınca o yılları hatırlar, duygulanırım. Dişiyle, tırnağıyla bu varlığı kazanan dayımı rahmetle anıyorum.

Fotoğrafa bakınca bana anımsattıklarını dizelere dökmek istedim.

***

ASKER MEKTUBUNDA GİDEN FOTOĞRAF

Nedense

Siyah beyaz olanlarını severim fotoğrafların

Hani güneş ışığı tüm kirliliği gösterirken gündüzleri

Saklar ya ay ışığı geceleri

Tüm pislikleri

Ben de ay ışığındaki görüntülere benzetirim

Siyah beyaz olanları

Duvar dibinde çekilmiş

Gurbete gönderilecek o fotoğrafları

Dokuz kişiyiz ak kağıt üstünde

Dede, ebe, ana ve de biz torunlar

Ellili yılların sonunda dayım askerde mektup gönderir

Der ki

Ucu pullu mektubunda

“Bir resminizi gönderin

Özledim köyümü, sizleri

Oturur bakarım

Talimden sonraki her tüfek çatımında”

Kırılır mı hiç “bir oğlan”ın isteği

Topladı dedem bizleri

İlicekli Debrah, o şakacı, esprili adam

Fotoğraf makinesi elinde

Elma, üzüm sattığı eşek arabası yedeğinde

Dilinde de hiç bitmeyen şakaları

Köye bir gelişinde

Çektirdik bu fotoğrafı duvar dibinde

Nazik yenge yok bu fotoğrafta

Bu fotoğraf kocasına gönderilecek

Ayıp olur

Durulur mu kocaya gönderilecek fotoğraf için

Kayınbabanın yanında

Dedem, sekiz köşe şapkası, çiçek bozuğu gözleri

Ve de az gülen yüzüyle

Nasılsa yanına almış

Hiç adını söylemeden çağırdığı ebemi

Onu, dedemi anlattım daha önce bir yazımda

Şimdi sıra diğerlerinde

Ebem, yani ninem, anamın anası

Sessiz sakin kadınların en hası

Tatillerde köye geldiğimde

“Hoş geldin kurbanım!” sözü dilinde

Elinde de çok sevdiğimi bildiği yoğurtla dolu

Kalaylanmış bakır tası

Adı Ümüş, kendi gümüş; ama hiç gün görmemiş

Sırtında kadife ceketi, altında üç eteği

Başında bürgüsü, sarığı, kucağında torunu

Onca yıllık ömrü

Kasabayı, kenti görmeden yaşadı

Ne yakınları ne de konu komşusuyla sorunu hiç olmadı

Bakınca tam solunda fotoğrafın

İnce, zayıf, uzun bir kadın

Benim anam

Hani şu bir çok yazımda anlattığım, mektuplar yazdığım

Kocası memur; ama kendisi tam bir köy kadını

Başında siyah bürgüsü, kolunda kolcağı

Hep açık olurdu çocuklarına kucağı

Bir eli ev işlerinde hamurda

Bir eli tarlada, ahırda

Poz veriyor askerdeki

Biricik kardaşına

Fotoğrafın en başında ağabeyim

Ak gömleğin yakasını çıkarmış ceketinin üstüne

Yakışıklı mı yakışıklı

O zaman öğretmen okulunda

Şimdi sağlık dileklerimizi yolluyoruz

Kendisi Antalya’da

Seksen iki yaşında

Benim de öğretmenim oldu ilk görev yerinde

Ödeyemem, hakkı çok bende

En önde, ortada teyze oğlu Nafiz

Koca bir yırtık pantolonunda

Bu fotoğrafı görmüş geçenlerde

“Benim yırtık pantolon şimdi moda oldu gençler arasında” diye yazmış

O da şimdi mutlu, rahat

Torunlarla uğraşıyor İstanbul’da

Kim mi o tozdan topraktan beyaz entarileri siyaha dönüşmüş çocuklar

Benim kız kardeşlerim

Şimdi yaşları altmış yetmiş arasında

Yanlarında boylarınca torunlar

Okumak mı vardı o zaman kızlara köy yerinde

Çoluk çocuğa karışıp

Ev hanımı oldular

Ben mi

Beni mi sordunuz

En arkadayım

Dedemle ebemin arasında

İşliğimin üstünde kocaman kafa

Şimdi yetmiş üç yaşında

Yaşadıklarını anlatan, fotoğraflara şiirler yazan

Bir emekli

Selam olsun eşe dosta

............................................................................................................................

Numan Kurt

3 Ocak 2024